Een klein gebaar kan het verschil maken.
Iedereen wil zich graag goed voelen. En iedereen gunt dat een ander zich ook prettig voelt. Actief, gewaardeerd en verbonden met anderen. Toch gaat het nog wel eens mis. Een klein steuntje in de rug kan dan een groot verschil maken. Vooral als je daarbij iemand aan een terugkerende activiteit helpt! Lees hier hoe je dat aanpakt.
Als je erop let, zie je duidelijk aanwijsbare momenten waarop een mens zich eenzaam kan gaan voelen. Bijvoorbeeld als de partner komt te overlijden, als iemand verhuist of met pensioen gaat zodat de werkkring wegvalt. Ook als mensen wat minder mobiel worden, ligt eenzaamheid op de loer. En door het jaar heen zijn er momenten waarop iemand zich bijzonder alleen voelen kan, zoals de zomerperiode of de kerstdagen.
Spreek iemand aan
Ken je een familielid, vriend of buurtgenoot die op zo’n moeilijk punt beland is? Dan is het fijn om hem of haar weer op weg te helpen. Dat kan al heel simpel: spreek diegene aan en vraag hoe het ermee gaat op deze koude (of juist warme, winderige, regenachtige of grijze) dag – zonder over eenzaamheid te beginnen. Dat is een moeilijk onderwerp om over te praten. Misschien kan dat later, maar het hoeft niet. Nodig iemand uit voor een kopje koffie of ga zelf op bezoek. Doe samen een klusje in huis en maak daarbij een praatje; dat kan overal over gaan. En heel belangrijk: luister.
Bedenk een activiteit
Er is iets wat heel goed kan werken, en dat is dit: bedenk samen een activiteit voor de komende tijd. Wat zou je buur of je familielid leuk vinden om (weer) te gaan doen, samen met anderen? Misschien heb je zelf wel een tip. De een houdt van tuinieren, de ander van biljarten. De een wandelt graag samen, de ander gaat liever in een leesclub. Iedereen heeft wel een hobby! En een hobby kun je delen. Of wil iemand vrijwilligerswerk doen?
Kijk wat er mogelijk is
Bekijk samen wat er in de buurt allemaal gedaan en georganiseerd wordt. Maak een rondje, pak foldertjes mee of zoek online. Hebben jullie een geschikte activiteit gevonden? Misschien kun je de eerste keer meegaan, dat is wel zo gezellig. En anders zoek je samen nog even verder. Vaak is dat al het zetje dat iemand nodig heeft om weer iets plezierigs te gaan doen. Niet per se mét jou, maar wel dankzij jou.
Aan welke activiteiten kun je allemaal denken?
- Zijn er wandelclubs, is er een eetgroep, een leeskring of
knutselclubje? - Wat doen het buurthuis en de bibliotheek, is er een
seniorenvereniging? - Is er een buurttuin of kan je oefeningen doen in het park.
Hoe kan ik eenzaamheid herkennen?
Hoe eerder eenzaamheid wordt (h)erkend, hoe meer je kunt doen voor iemand. De signalen die hieronder staan beschreven, kunnen wijzen op eenzaamheid. Maar let op: de signalen kunnen ook wijzen op andere (medische) problemen. Zie je signalen? Maak deze zaken dan bespreekbaar. Het is nooit verkeerd om uit betrokkenheid te handelen.
Lichamelijke signalen
- Verslechterde zelfzorg
- Hoofdpijn
- Vermoeidheid
- Verhoogde spierspanning
- Gebrek aan eetlust
Psychische signalen
- Negatief zelfbeeld en weinig
zelfvertrouwen - Gevoelens van zinloosheid en
uitzichtloosheid - Teleurstelling
- Verdriet
- Verlies van vertrouwen in andere mensen
Gedragsmatige signalen
- Gebrek aan sociale vaardigheden
- Mensen op afstand houden
- Op zichzelf gericht zijn
- Overmatig gebruik of verslaving
- Claimgedrag
Levensgebeurtenissen
- overlijden van een naaste
- scheiding
- ziekte of beperking (van iemand zelf of een
naaste) - verhuizing, migratie of veranderde
woonomgeving - verlies van baan
- financiële problemen
Sociale signalen
- Weinig sociale contacten
- Missen van sociale steun
Gesprekstips
Als je eenzaamheid bespreekbaar wilt maken, zijn er manieren om het gesprek makkelijker te laten verlopen. Zo is aangetoond dat de houding ‘Wees een OEN’ (Wees open, eerlijk en nieuwsgierig) goed werkt om informatie van iemand te verkrijgen. Net als de gesprekstechnieken ‘Wat is LSD (Luisteren, Samenvatten en Doorvragen), Laat OMA thuis (Oplossingen, Meningen en Adviezen) en gebruik NIVEA’ (Niet Invullen Voor Een Ander) kunnen waardevol zijn.
Neem de tijd en zorg voor een vertrouwde omgeving als je een gesprek over eenzaamheid aangaat. Iemand zal dan makkelijker open en eerlijk antwoorden.
